پریوشان صحرای دیمیتریون
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۶۹۹۶
خمینی‌شهر یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان «گلابی شاه‌میوه» در سطح استان اصفهان و کشور است. بر اساس گفته زین‌العابدین شیروانی؛ سیاح دوره قاجاریه در کتاب بستان‌السیاحه، گلابی‌کاری‌های «سده» بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد. به گفته اهالی محلی بیش از هزار سال است که نسل در نسل ساکنان محله «فروشان» به باغداری و کشت گلابی مشغول هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شاخص‌ترین محصولات باغی شهرستان گونه‌های مختلف گلابی است؛ این گونه‌ها ۱۲ نژاد از یک خانواده هستند که اسامی زیبایشان کمتر به گوش افراد غیر محلی خورده است. اسامی این گونه گلابی‌ها با طعم‌های متفاوت و دلپذیر به شرح زیر است: «آلدارانی»، «روغن چراغی»، «قارا سرخی»، «لالا جنگلی»، «تولایی»، «تیموری»، «دارابی»، «دو رشه»، «جزقند»، «برمو»، «کفتر بچه» و «شاه میوه». از این تعداد تنها شاه‌میوه است که هنوز توانسته زنده بماند و متأسفانه گونه‌های دیگر طی سالهای اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی و آب و هوایی منقرض شده‌اند.
درختان گلابی در معرض نابودی‌اند
محمدرضا حاجیان؛ باغداری ۸۲ ساله است که با عشق، هنوز درختانش را سرپا نگه داشته و عاشقانه به آن‌ها می‌رسد. کنار بساط چایی می‌نشیند و برایم چایی تازه‌دمی میریزد و از کمبود آب شکایت می‌کند. او می‌گوید: «در گذشته، شب‌های زمستان وقتی برای آبیاری به باغ می‌آمدیم، آب پای درختان یخ می‌بست و نزدیک‌های ظهر که می‌شد، یخ‌ها آرام آرام آب می‌شدند؛ اما حالا تغییرات اقلیمی ضربه بزرگی به کشاورزی و باغداری ما زده است و هر سال تعدادی از درختانمان خشک می‌شوند».
او که از کودکی کنار دست پدر ایستاده و کشاورزی کرده است، از خاطراتش می‌گوید که مادر و مادربزرگش پا به پای مردها با تورهای «گلابی بیار پایین»، یکی یکی گلابی‌ها را دستچین کرده و از روی درخت پایین می‌آوردند و در سبدها می‌چیدند و پدرش پیش از اذان صبح سبدها را بار الاغ می‌کرده و میوه‌ها را به بازار می‌رسانده است.
درخت گلابی، درختی سردسیری است و با گرم شدن هوا در زمستان‌ها و کمبود آب در تابستان‌ها در معرض نابودی قرار می‌گیرد. حال متأسفانه بیش از ۷۰ درصد درختان گلابی این منطقه خشکیده‌اند و بقیه نیز در خطر انقراض قرار دارند. درختان ۱۳۰ سالهای که به دست بی‌آبی، محکوم به مرگ شده‌اند و جایگزین کردن آن‌ها کار ساده‌ای نیست؛ چرا که از کشت این درخت تا به محصول رسیدنش بسیار زمانبر است.
از کاشت تا برداشت
در قدیم دور و اطراف مرزها و کَرت‌های باغات نهال‌های گلابی خود به خود می‌رویید که آن‌ها را جمع می‌کردند و در فصل بهار در نهالستان می‌کاشتند و وقتی رشد می‌کردند، جوانه آن‌ها را به درخت گلابی پیوند می‌زدند؛ اما اکنون در آذر ماه از خود درخت گلابی نهال گرفته شده و پیوند می‌زنند.
برای کشت نهال، زمین در نظر گرفته شده را یک متر گودبرداری می‌کنند و نهال‌هایی را که حالا یک ساله شده‌اند در آن می‌کارند. سال نخست اطراف نهال‌ها چغندر دامی کشت می‌شده که برای خوراک دام‌ها استفاده شود. نهال‌ها را در فاصله هفت متری یکدیگر می‌کاشتند و بین آن‌ها یک درخت سیب‌گلاب می‌کاشتند و در هر سه متر یک درخت هلو کشت می‌شد که از سال دوم درختان هلو به بار می‌نشستند. درخت گلابی 20 سال طول می‌کشد تا به بار بنشیند و در قدیم تا ۵۰ سالگی اوج باروری آن بوده است؛ اما امروزه با تقویت خاک از طریق کوددهی و داروهای شیمیایی، درختان گلابی عمر طولانی‌تری پیدا کرده‌اند و گاه تا ۱۳۰ سال و یا بیش از آن گلابی می‌دهند.
آبیاری این درختان به روش غرقابی است و در طول سال باید دست کم ۲۰ نوبت آبیاری شوند. در زمستان دو نوبت و در فصل بهار هر ۲۵ روز یک نوبت، در تیر ماه ۱۲ روز یک بار و در مرداد ماه ۴ الی ۶ روز یک بار باید آبیاری شوند.
از گل‌های فروردین تا میوه‌های شهریور
در فصل بهار درختان گلابی شکوفه‌باران می‌شوند و از صحرای حسن‌آباد و دیمیتریون که بگذری درختان شکوفه‌ریز گلابی از فراز باغ‌ها خودنمایی می‌کنند. آرام آرام گل‌ها جای خود را به گلابی‌های کوچک و سبز رنگ می‌دهند. آقای حاجیان می‌گوید: «از فروردین ماه تا مرداد اندازه و رنگ گلابی‌ها تغییر نمی‌کند تا هوا به اوج گرما برسد و به قول قدیمی‌ها گلابی‌پزان شروع شود. از مرداد ماه تا اوایل شهریور ماه گلابی‌ها یکی یکی رنگ می‌آیند و طلایی می‌شوند. در این زمان باید هر میوه‌ای را که زودتر رسیده، یکی یکی و به آرامی با توری گلابی پایین بیار از درخت جدا کنیم تا روی زمین نیفتد».
به زیر درختان که نگاه می‌کنم می‌بینم علف‌ها تا کمر درختان رسیده و هرس نشده‌اند. او می‌گوید: «علف‌ها را برای فصل برداشت هرس نمی‌کنیم تا اگر گلابی از درخت افتاد، روی علف‌ها بخورد و لک نشود».
تعدادی از کارگران با چوب‌های توری‌دار مشغول جمع کردن میوه‌ها از درختان هستند. تعدادی هم از پای درختان، میوه‌های ریخته شده را جمع می‌کنند. پسران خانواده نیز با دقت گلابی‌ها را لای روزنامه در سبدها می‌چینند. عصر سبدهای گلابی بار ماشین می‌شوند تا صبح اول وقت به میدان‌های میوه در شهرهای دیگر برسند و تر و تازه میهمان خانه مردم شوند.
سهیلا عموشاهی
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: خمینی شهر گلابی خمینی شهر گلابی شهریور درختان گلابی درخت گلابی گلابی ها نهال ها میوه ها شده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۶۹۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگ درخت انگور سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی
ایسنا/خراسان رضوی مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد گفت: برگ درخت انگور سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و برای سلامت قلب و بسیاری از دستگاه‌های بدن مفید است.
محمود شبان در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه با فرا رسیدن فصل بهار، برداشت برگ انگور از تاکستان‌های خلیل‌آباد آغاز شد، اظهار کرد: هرساله از ابتدای اردیبهشت‌ماه برگ‌های انگور چیده شده و بعد از بسته‌بندی به سایر استانها به خصوص تهران برای تهیه دلمه و سایر صنایع مانند کنسرو برگ و استفاده دارویی ارسال می‌شود.
وی با بیان اینکه همزمان با فرا رسیدن فصل بهار، برداشت برگ انگور از تاکستان‌های خلیل‌آباد آغاز می‌شود، تصریح کرد: به دلیل ارزش دارویی، غذایی برگ مو و افزایش متقاضی آن در بازارهای داخلی هر سال میزان برداشت آن بیشتر می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد خاطرنشان کرد: در این راستا چندین مرکز جمع‌آوری دایر شده است که همه روزه ۲۰ کامیون به میزان ۲۰ تن از شهرستان بارگیری می‌شود که این امر منجر به ایجاد اشتغال در روستاها به مدت ۵۰ روز و در هر روز ۸۰۰ نفر شده است.
وی ادامه داد: چیدن برگ درخت انگور باعث توزیع صحیح و منظم مواد غذایی در اندام‌های بوته مو و به منظور تهویه بیشتر و جلوگیری از فعالیت سفیدک و پوسیدگی خوشه می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه ۸۵ درصد مردم شهرستان خلیل‌آباد، کشاورز هستند، اظهار کرد: خلیل‌آباد دارای ۵۷۲۷ هکتار تاکستان‌های انگور است و ۸۵ درصد باغات خلیل‌آباد زیر کشت انگور قرار دارد.
مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد از این شهرستان به عنوان مهمترین قطب تولید انگور نام برد و گفت: ۸۰ درصد انگور تولید شده شهرستان به کشمش تبدیل شده و باقی برای تازه خوری به کشورهای همسایه و سایر استان‌های کشور صادر می‌شود.
وی افزود: باغات انگور این منطقه دارای شرایط ویژه‌ای از نظر کمی و کیفی هستند به نحوی که انگور تولید شده دارای لطافت خاصی بوده و درآمد اصلی مردم از تولید انگور و کشمش است.
شبان افزود: برداشت انگور شهرستان از دهم تیرماه از سطح باغات شروع می‌شود، در خلیل‌آباد بیش از ۳۰ رقم انگور شناسایی شده است که مهمترین ارقام آن شامل پیکامی و عسکری معمولی است.
مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد از ترکمن ۴، لعل، ریش بابا، صاحبی، رزقی، یاقوتی، فخری، مسکه، طرقی، خلیلی و ارقام تجاری جدید که برای تازه خوری و تهیه مویز و تیفی استفاده می‌شود نام برد و گفت: سطح زیر کشت انگور در خراسان رضوی نزدیک به ۲۲ هزار هکتار با میانگین تولید ۲۱ تن در هکتار بوده که بیشتر سطح زیر کشت آن مربوط به خلیل‌آباد است.
انتهای پیام
مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز